Zoveel meer dan die paar prikjes die mensen zien

Een constante mentale belasting

De mentale impact van diabetes type 1 weegt voor mij misschien nog wel zwaarder dan de lichamelijke kant. Toch is dit een aspect dat, naar mijn gevoel, door veel mensen wordt onderschat. 

Misschien is dat ook wel een beetje mijn eigen schuld. Omdat ik altijd maar zeg: “Ja, alles gaat goed.” “Ach ja, het is wat het is.” “Ja, ik heb diabetes type 1, maar ik kan wél marathons rennen.”

Als je dat steeds zegt, lijkt het alsof het altijd goed gaat. Maar dat is echt niet zo. En de buitenwereld ziet vooral de prikjes, de sensoren of de pomp. Wat er zich in mijn hoofd afspeelt? Dat ziet bijna niemand.

Je moet continu dealen met de constante gedachtes over je bloedsuiker, eten, beweging, stress en alle onvoorspelbare factoren die je waarden beïnvloeden. En dat is soms best zwaar. Er zijn dagen waarop alles lijkt te kloppen, maar er zijn ook dagen waarop het voelt alsof je in een eindeloze strijd zit met je eigen lichaam.

Meer dan alleen koolhydraten tellen

En het ingewikkelde is: het gaat niet alleen om de hoeveelheid koolhydraten die je eet. Dat is maar één van de 42 factoren die je bloedsuiker beïnvloeden. Stress, slaapritme, hormonen, de buitentemperatuur, hoeveel je de afgelopen dagen hebt gesport, zelfs of je verkouden wordt—het speelt allemaal mee. Soms lijkt het alsof je alles goed doet, maar toch werkt je lichaam niet mee. 

Eigenlijk moet je continu presteren, altijd alert zijn, nooit je focus verliezen. Alsof je non-stop een ingewikkelde som moet oplossen, terwijl de uitkomst steeds verandert. En geloof me, dat is uitputtend en dat is wat deze ziekte mentaal zo zwaar maakt. 

Er komt zoveel meer bij kijken dan die paar prikjes die mensen zien. Ik las laatst dat mensen met type 1 diabetes gemiddeld 180 beslissingen per dag nemen die direct met hun ziekte te maken hebben. Als je 8 uur slaapt, betekent dat dat je overdag ongeveer elke 5 minuten een beslissing moet maken. Elke. Vijf. Minuten.

Het is een ziekte die nooit stopt. Geen pauzeknop, geen rustdagen. Sinds 5 februari 2014 heb ik geen dag gehad waarop ik niet aan mijn diabetes dacht. Geen ochtend waarop ik zorgeloos opstond zonder eerst mijn waardes te checken. Geen maaltijd zonder na te denken over koolhydraten en insuline. Geen sportmoment zonder rekening te houden met hoe mijn lichaam zal reageren.

Soms zou ik zo graag op pauze willen drukken. Gewoon even niet nadenken. Geen berekeningen maken. Geen stress over hoge of lage bloedsuikers. Gewoon onbezorgd leven. Maar dat kan niet. 

Hoe ik het zo goed mogelijk onder controle houd?

Je raadt het al: sporten. Sporten dwingt me om mijn glucosewaardes goed in de gaten te houden, want ik kán simpelweg niet trainen als mijn suikerwaardes niet goed zijn. Tegelijkertijd helpt sporten me juist ook om stabiel te blijven. Een wisselwerking dus.

Maar het resultaat van de intensieve trainingen is wel dat ik er nu de hele dag mee bezig ben. Ik geniet enorm van dit traject en de uitdaging en ik kijk ontzettend uit naar april, maar ik ben ook blij als het erop zit en ik de controle weer iets meer kan loslaten.

De impact van intensive training

Ondertussen merk ik dat de spanning zich opstapelt. Ik slaap de laatste weken slecht, mijn lijf staat continu aan en mijn glucosewaardes zijn verre van ideaal. Vooral de hypers (hoge suikers) zijn een probleem, waardoor ik veel insuline moet spuiten. Maar als ik insuline spuit, kan ik de daaropvolgende drie uur niet sporten.

Dus wat doe je als je een hardlooptraining gepland hebt en je suiker te hoog is? Insuline spuiten en je training skippen? Of accepteren dat je waardes een aantal uur niet goed zijn? Als ik spuit en binnen drie uur ga sporten, eindig ik gegarandeerd in een hypo en moet ik de training afbreken. Dus vaak kies ik ervoor om hoge suiker te accepteren en toch te gaan trainen. Maar dat vreet mentaal aan me. Want hoge suikerwaardes veroorzaken op korte termijn dat ik chagrijnig, futloos en moe ben. Maar op de lange termijn liggen er complicaties op de loer waar ik liever niet te veel over nadenk. 

Wil je meer weten over de mentale impact van diabetes? In deze video ga ik in gesprek met Sasja Huisman, medisch psycholoog gespecialiseerd in diabetes. We praten over de onzichtbare mentale belasting en hoe je hiermee om kunt gaan. 

__________

Twee marathons rennen binnen één week vergt een serieuze aanpak, en ik word dan ook begeleid in dit traject door Running Movements (https://www.runningmovements.nl/). Mijn trainingsschema's worden door hen gemaakt en aangeboden, zodat ik optimaal voorbereid aan de start sta.